Aile Danismani ve Psikolojik Danisman Serap Ozkahya 0533 373 81 23
Sinav kaygisi Nedir? Sınav Kaygısı Yaşan Çocuklara Ailelerin Etkisi
19/09/2015 Sinav kaygisi Nedir? Sınav Kaygısı Yaşan Çocuklara Ailelerin Etkileri Nelerdir? Sinav kaygisi
Oncelikle kaygi ve korkuyu birbirinden ayirmamiz gerekir. Korku: kaynagi belli olan seylere karsi okusturdugumuz histir. Kaygi ise kaynagi belli olmayan seylere karsi yukledigimiz anlama gore okusturdugumuz duygudur. Ogrencilerimizin bir cogunun sunav kaygisi yasadiklarindan, bildikleri halde sinavda basarisiz olduklarini ve basarisiz olma nedeniyle bircok ogrencinin derse karsi karsi ilgi kaybinin dustugunu gozlemliyorum. Ya da bir cok ogrenci basarisizliginin nedenini sinav kaygisina yuklemektedir.
Ogrencilerimiz neden bu kadar sinavdan korkuyorlar? Sinavi gozunlerinde sanki bir canavar, sinav ortamini ayni yeldegirmenleriyle savasan "Donkisot" un savas meydani olarak buyutmektedirler. Bu durum cocuklari kaygilandirdigi gibi ebeveynlerinde kaygilanmasina ve bircok olumsu duyguyu bereberinde getirmesine neden oluyor. Simdi ben size sinav kaygisinin altta yatan sebeplerinden bahsetmek istiyorum. Yukarida da belirttigim gibi aslinda sinav bizi korkutmuyor. Cunku sinav, bizi yemez, isirmaz, bize zarar vermez. Ama sinav bizi kaygilandirir. Cunku sinava dair bizi bu duyguya iten olumsuz anlamlar yukleriz. Cocuklarin sinava olumsuz anlamlar yuklemesinde ebeynlerin payi.oldukca fazladir. Sinav kaygisi yasayan kisilerden her zaman su sozleri duymusumdur: "ya yapamazsam, yine basarisiz olacagim, bu sefer de dusuk not alirsam ailem bana cok kizacak, neden arkadaslatim yuksek not aliyor da ben alamiyorum, oysaki cok calismistim yine sinavda heyecanlandim ve bildiklerimi unuttum, sinavdan cikinca aklima geliyor ama sinavdayken sanki bana bir sey oluyor ve cevabini hic hatirlamiyorum, hepsini dogru yapmaliydim, dogruyu isaretledim sildim ve yanlisi isaretledim, sinavda yine kalbim yerinden cikacakmis gibi hissettim, sinavdayken ellerimin titremesine engel olamiyorum, sinavda cok skliyorum, evde tes cozdugumde netlerim yuksek cikiyotken sinav netlerim cok dusuk cikiyor, her sinavdan sonra ben cok aptalim diyorum, sinavdan sinra kimseyle konusmak istemiyorum, sinavda dusuk alirim ve benimle dalga gecerler diye sinav oncesinde "calistin mi" sorularina "hic calismadim"diyorum gibi bir cok cumlee... Bu cumlelerden birini yada bir kacini mutlaka kurmusuzdur. Peki ne bizi her seferinde bunlari yasamaya iten yada cogumuzun bunlari yasamasina neden olan ? Tabiki de sinava yukledigimiz anlam, sinavi algilayis seklimizdir. Evet sinav belli bir yere gelebilmemiz icin asmamiz gereken bir engellerdir. Ama sinav bizim hayatimiz degildir yada cocugumuzun yasam tarzi sinava gore sekillenmemelidir. Yasamimizi sinavlara gore yasamak algisi en basindan yola hata ile cikmamiza neden olur. Evet okul hayatimiz, is hayatimiz boyunca hep sinavlara taabi tutuluyoruz sinav gercegi hayatimizda yadsinamaz ama sinav bizim hayatimiz degil sadece parcalarindan biridir. Hayatimizi ayni bir puzzle gibi dusunelim sevgili ogrenciler. Parcalar birlestiginde anlamli bir butun ortaya cikar degil mi ? Ve puzzle tamamlandiginda karsidan baktigimizda basarimizla gurur duyariz. Ama hic bir zaman tek bir parcasina odaklanip butununu tahmin etmeye calismayiz, bircok parcayi deneriz. Bazen ilk denememizde parcayi bulur bazen de onlarca hatta yuzlerce kez deneriz ama tamamlamak i butunu gormek icin ugrasiriz. Sinava da bakis acimiz boyle olmalidir. Yasamimizin bir parcasi olan sinava bakip yasamimizi olusturmak yerine bir cok aktiviteyi yaparak olusturmaliyiz. Bu da demek oluyor ki si avi yasamin odak noktasi degil yasamimizdaki olmasi gereken noktalardan biri olarak gormeliyiz. Sinava calisirken hobilerimiz olmali, kendimize vakit ayirmaliyiz, arkadaslarimiza ve ailemize de vakit ayirmaliyiz.
Sevgili ebeveynler, cocuklarimizda sinavi hayatinin neresine koyacagi konusunda sizlere de onemli gorevlet dusmektedir. Her anne ve baba tabiki de cocugunun basarili olmasini ister ve cogu zaman bu istekelerini cocuguna yansitirlar. Bunun nedeni kendi ogrenim hayatini tamamlayamamis olmalarindan, "ben okuyamadim cocugum okusun" dusuncesi, kendi basarilarini cocuklarinin da devam ettirmesi istegi yada cevredeki insanlarla kendini, ailseini kiyaslayip asagilanma duygusuna engel olma mucadelesi olabilir. Unutmayin ki cocuklatiniz sizin beklentilerini yerine getirmek icin dogmadi! Ne kadar sizin bir parcaniz olsalar da onlar siz degil. Onlarin farkli bir birey oldugunu kabullenmekle, onlarin da duygu ve dusunceleri oldugunu ve sizinle ayni olmak zorunda olmadigini kabullenmek ve unutmamakla ilk olumlu adimi atabilirsiniz. Cocuklarin kendinden kaynaklanan bircok sebep olsa da ben sinav kaygisina neden olan etmenlerin cogunun aileden kaynaklandigini dusunmekteyim.sinav kaygisi yasayan ve bir cogunun aileleriyle gorustugumde aileden kaynakli cocuklarin sinav kaygisi yasadigini gozlemledim. Kendi yarim biraktiklarini cocugunun tamamlamasi dusuncesi, benim cocugum en iyisi olmali dusuncesi, ailedeki herkes meslek sahibi cocugum nasil basarisiz olur dusuncesi, zeki ama calismiyor bir calissa olacak baskilari, komsunun kizindan neden dusuk aldin kiyaslamalari, cocuk notunu soylediginde sinifta en yuksek neden sen almadin kiyaslamalari, 95 degilde neden 85 aldin derecelendirmeleri, bu sefer de dusuk alirsan her sey yasak cezalandirmalari, cocuk dusuk not aldiginda cocuga evde dusman varmis gibi ilgisiz ve soguk davranislar, ben sizin icin calisiyorum bu notlat ne, neden beni uzuyorsun gibi vicdan azabi olusturan cumleler, kapiyi cocugun uzerine kilitleyip butun gun odadan cikmayacaksin o notlar duzelecek tehtidleri, altin gunlerinde herkes cocugunun basarisindan bahsederken sizin agzinizi acamayunca biriken ofkenizi evde cocuktan cikarmaniz yada evdeki ablasi veya abisiyle kiyaslamaniz ve daha bir cok sey sayilabilir. Simdi bir durustce dusunelim ve ben bunlarin hicbirini yapmiyorum diyen var mi ? Varsa da cok azdir. Cunku bunlatin bir yada bir kaci illaki yapilmistir yada ayni davranislari kendi anne ve babamizdan skca gormusuzdur. Iste bu ve buna benzer soz ve davranislar cocuklarimizda kendi degeri ile sinavi esdeger gormelerine neden olmaktadir. Cocuklarin sinavla degil aslinda kendiyle savasiyormus gibi algilamasina neden olmaktadir. Cocuklarin benlik algisi sinava bagli elestirilerine gore sekillenmekte ve cocuklarin sinava olan hassasligi artmaktadir. " Annem ve babam beni sevmiyor cunku ben cok basarisizm sozleri, ailem benim her dedigini yapiyor ama ben onlara layik degilim cunku yuksek not getiremedim dusuncesi, evde surekli sinav muhabbetinden biktim kendimi cok degersiz hissediyorum sozleri, ailrm ban yuksek not aldigimda iyi davraniyorlar ama dusuk not aldigimda bana kiziyoar dusunceleri, ailemin beni baskalarinla kiyaslamalarindan biktim ifadeleri, biktim artik sinav sinav okula gelmek istemyorum yakinmalari, kimseyle konusmak istemiyorum deyisleri, eyvah bu dersten de dusuk not alicam cok kotu gecti sinavim yakinmalari, ailem kardesimi benden daha cok seviyor cunku o daha basarili sozleri, sinavdan dusuk aldigimda kimseyle konusamiyorum sanki herkes benim notumu biliyor beni eziyor ve elestiriyor, herkes benden nefret ediyor gibi dusunuyorum sozleri, ailem benim icin calisiyor ama ben kotu not aliyorum canim calismak istemiyor onlara kayik biri degilim okulu biraksam daha iyi olacak dusuncesi ve yuzlercesii. Simdi sizden bir ricam var . ebeveynlerin cocuklarina soyledigi sozleri, kullandigi davranislarla cocuklarin soyledigi sozler ve kafalarinda olusturduklari dusunceleri bir karsilastirin. Sizce sizin yansimaniz degil mi ? Iste boyle ebeveynlerin cocuklari her zaman yaptigi isin, sinavin sonuclatini kendi degerleriyle bir tutacaklardir. Cocuklari her zaman hata yapmaktan korkacak ve sinavla baslayan bu kaygi hayatinin geneline baska sekillerde yansiyacaktir. Boyle muamele goren cocuklarin "sinavi hayati olarak gormesi kacinilmazdir. " Hatta "sinavi kazanamazsam yasayamam" sozu de belki de en agir, aci ve gercek soz olacaktir ve bu nedenden dolayi bircok intihar vakasini haberlerde duymusunuzdur.
Ozaman ilk degisimi kendimizde baslatmaliyiz. Ailece ne istedigimize, cocugumuzun fikrini alarak karar vermeliyiz. Sinav sonucuyla cocugumuzun esdeger olmadigini cocugunuza davranislamizla ve sozlerimizle hem gostermeli hem de hissettirmeliyiz. Sadece sinav sonucuna bagli olarak ilgimizi gostermemeliyiz. Cocugumuza ne olursa olsun onun bizim icin degerli oldugunu cocugunuza soz ve davranislarla ve duygularimizla bu hissettirmeli ve devamliligini saglayatak gostermeliyiz. Cocugumuzun sinav haricinde baska soz ve davranislarini, basarilarini fark etmeliyiz ve cocugumuza bunu fark ettigimizi gostererek onu odullendirmeliyiz ki cocugumuz sadece sinava bagli olarak sevildigini dusunmesin. Cocugumuza sinavii hayatimizda asilmasi gereken engellerden biri oldugunu gostermeli fakat bu engelin buyuk olmadigini, asilabilir bir engel oldugunu benimsetmeliyiz. Sadece biraz zaman, sabir ve calismayla surecle birlikte asilacagini, her zaman inun ne olursa olsun yaninda olacaginizi, onun farkli bir birey oldugunu, kararlarina saygi duydugunuzu, cocugunuzun yetenekleri dogrultusunda elinden geleni yapacagi konusunda ona olan desteginizle birlikta bu surecleri asacaginiz konusunda onu cesaretlendirin ve her zaman sevginizi cocugunuz kac yasinda olursa olsun gosterin. Unutmayin!!! Sonra degill simdii baslama zamanii.. |
Yorumlar |
Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |